Nie samą fikcją literatura stoi
Mało pytających. Dużo wszystkowiedzących. Jeżeli już ktoś pyta, warto poświęcić mu uwagę, bo to człowiek poszukujący, zastanawiający się, starający się coś zrozumieć, a jakże to rzadki teraz przypadek.” Pisze Ryszard Kapuściński w Lapidariach IV-VI. Właśnie dla tych eksplorujących świat, drążących drogę do prawdy, powstała Nagroda im. Ryszarda Kapuścińskiego za reportaż literacki.
Wybitny reporter, dziennikarz, publicysta i poeta, najczęściej - obok Stanisława Lema – tłumaczony polski autor – Ryszard Kapuściński. Nagroda Jego imienia jest formą promocji oraz wyróżnienia najbardziej wartościowych książek reporterskich. Takich, które podejmują ważne dla współczesnego świata problemy, pogłębiają wiedzę o rzeczywistości innych kultur, zmuszają do refleksji nad światem i ludzkim losem. Po raz pierwszy przyznana w 2010 roku, ustanowiona przez władze Warszawy, przy wsparciu Gazety Wyborczej. Patronem honorowym Nagrody jest Alicja Kapuścińska.
Jury XI edycji w składzie: Piotr Mitzner (przewodniczący), William R. Brand, Julia Fiedorczuk, Abel A. Murcia Soriano oraz Bożena Dudko (sekretarz), ogłosiło 4 marca 2020 tak zwaną „długą listę”, czyli dziesięć tytułów zakwalifikowanych do ścisłego konkursu. Dziesiątkę wybrano spośród 135 zgłoszonych tytułów, wśród których 105 pozycji to polscy autorzy, 30 to pisarze zagraniczni. Tytuły zgłosiło 30 wydawnictw. Najlepszy reportaż literacki zostanie ogłoszony na Gali Nagrody podczas majowych Warszawskich Targów Książki.
Wśród szczęśliwej dziesiątki znalazły się następujące reportaże:
1. Albero Arce, „Telefon obwieszcza śmierć. Zapiski korespondenta w Hondurasie”, z hiszpańskiego przełożył Jerzy Wołk- Łaniewski, wyd. Post- Factu, Sonia Draga, Katowice 2019.
2. Lars Berge, „Dobry wilk. Tragedia w szwedzkim zoo”, ze szwedzkiego przełożyła Irena Kowadło- Przedmojska, wyd. Czarne, Wołowiec 2019.
3. Kate Brown, „Czarnobyl. Instrukcje przetrwania”, z angielskiego przeł. Tomasz S. Gałązka, wyd. Czarne, Wołowiec 2019.
4. Artem Czech, „Punkt zerowy”, z ukraińskiego przeł. Marek S. Zadura, wyd. Warsztaty Kultury, Lublin 2019.
5. Joanna Gierak- Onoszko, „27 śmierci Toby’ego Obeda”, wyd. Dowody na Istnienie, Warszawa 2019.
6. Katarzyna Kobylarczyk, „Strup. Hiszpania rozdrapuje rany”, wyd. Czarne, Wołowiec 2019.
7. Óscar Martinez, „Bestia. O ludziach, którzy nikogo nie obchodzą”, z hiszpańskiego przeł. Tomasz Pindel, wyd. Post-Factum Sonia Draga, Katowice 2019.
8. Marta Mazuś, „Historie dziwnych samotności”, wyd. Wielka Litera, Warszawa 2019.
9. Agnieszka Pajączkowska, „Wędrowny Zakład Fotograficzny”, wyd. Czarne, Wołowiec 2019.
10. Paweł Piotr Reszka, „Płuczki. Poszukiwacze żydowskiego złota”, wyd. Agora, Warszawa 2019.
O tym, że Ryszard przyczynił się do tego, iż na przestrzeni ostatniego półwiecza reportaż coraz bardziej umocnił swoją pozycję jako gatunek literacki, nie muszę przekonywać. Ryszard otrzymał wiele nagród i wyróżnień, w Polsce i na całym świecie. Ta jest kolejną. – podkreśla w kontekście konkursu Alicja Kapuścińska.
Redakcja Nowego mocno trzyma kciuki za wszystkich nominowanych. A Was, zaawansowanych adeptów sztuki reporterskiej oraz tych, jeszcze, nie do końca, przekonanych zachęcamy do przeczytania pozycji z powyższej listy. Niech wieść się niesie.
Karolina Augustyn
